Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nedir ? (TSSB)

Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB)
Hepimizin olaylardan etkilenme düzeyi farklıdır. Bazı olaylar derinden yararlarken bazıları ise geçici üzüntülere sebep verebilir.

Ruhsal Travma Nedir ?
Beklenmedik bir anda ve ya olağan dışı gerçekleşen kişiyi aşırı şekilde korkutan , çaresizlik içine sokan , sıkıntı, üzüntü yaratan olayların yaptığı etkiye ruhsal travma diyoruz.

Savaş,
Doğal afetler ,
Patlamalar,
cinsel saldırı ,
Taciz,
Kazalar,
Şiddet
gibi olaylar ruhsal travmaya sebebiyet verebilir.

Bir olayın ruhsal travma olarak isimlendirilmesi için;

Olay kişide dehşet ,çaresizlik ve korku duyguları oluşturmuşsa ve ya

Olayda Kendisi ya da yakını için ölüm, yaralanma

Tehlikesi olması gerekir .

Toplumda ruhsal travmaya neden olabilecek çok olay vardır. Yapılan araştırmalara göre toplumun yarısı ruhsal travma ile hayatında bir ya da daha fazla kez karşılaşıyor.

Bulunduğu bölgede suç oranı yüksek olan ya da riskli işlerden çalışanlar ( polis, itfaiyeci , asker gibi ) ruhsal travmaya daha sık maruz kalıyorlar. Bu travmalar sonrası insanlarda en çok görülen hastalıklardan biri travma sonrası stres bozukluğudur .

Travma sonrası stres bozukluğu Nedir ?
Travmalar sonrası duygusal, davranışsal, fiziksel etkiler olabilir.

Mesela ;

Uykusuzluk
Üzüntü hali
Kabuslar
Çabuk öfkelenme
Kolay irkilme
Sürekli panik halinde olma
Kendini huzursuz hissetme gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Genellikle bu travmadan sonra birkaç hafta içinde kendiliğinden geçer. Fakat bazı kişilerde aylarca bazılarında senelerce sürebilir. İşte bu durumlarda artık hayatımızıda olumsuz etkilemeye başlar ve artık travma sonrası stres bozukluğundan bahsedilebiliriz.

Travma sonrası stres bozukluğunun belirtileri nelerdir ?
Olayı yeniden yaşama ( unutamama ) :

Yaşadığı olayın tekrar gözünde, Zihninde canlanmasıdır. Bu canlanma kişide kalp çarpıntısı ,titreme , hızlı nefes alıp verme gibi olumsuz belirtilere yol açabilir.

Kaçınma :

Kişi olayı yaşadığı yer ve ya kişilerden uzak durur. Olayı hatırlamak onu derinden etkilediği için onu hatırlatacak konulardan bile bahsetmez.

Aşırı uyarılma :

Yine kötü bir şey olacakmış gibi kişi kendini diken üstünde hisseder. Olaylara olması gerektiğinden fazla tepkiler verebilir.Mesela ; patlamaya maruz kalmış biri ufak bir havai fişekte bile hemen irkilebilir.

Nasıl tedavi edilir ?
Travma yaşayan herkesin tedaviye ihtiyacı yoktur. Normalde çevreninde yardımıyla travma geçiren kişi belli bir süre sonda iyileşme gösterir. Yalnız belirtiler azalmak yerine artmaya başlarsa ya da hayatı etkileyecek huzursuz edecek duruma gelmişse ruh sağlığı uzmanından yardım almak gerekir .

Psikoterapi ile çözüm sağlanır. Psikoterapi de bilişsel davranışçı terapi , EMDR , maruz bırakma gibi yöntemlere başvurulur. Gerekirse ilaç ile desteklenilir.